ΕΞΟΡΜΗΣΗ ΣΤΟ Κ.Π.Ε. ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ

Κυριακή  πρωί 6:45 π.μ. οι μαθητές από τη  Β' τάξη της περιβαλλοντικής ομάδας  του σχολείου με το γενικό τίτλο : "Ενεργός Πολίτης στην αυλή - στην γειτονιά του σχολείου μου"  εξορμούν στο Κ.Π.Ε. Φιλιππιάδας στο νομό  Πρέβεζας, συνοδεία των τριων εκπαιδευτικών:  Αθανασίου Χ. , Μήλη Ε. και Παπαδόπουλο Χ. Εκεί ενημερώνονται για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του κέντρου με τίτλο
 «Ο νερόμυλος, η ανεμογεννήτρια και το φωτοβολταϊκό»


Το αναλυτικό πρόγραμμα της επίσκεψής μας:

 Κυριακή 28-02-2016 

  7.00  π.μ.                Αναχώρηση  από το σχολείο με πούλμαν

  12:00                         Άφιξη στο Νεκρομαντείο του Αχέροντα

 12:00 - 12:30 μ.μ.   Ξενάγηση στο χώρου του μαντείου

 12:30 - 13:30 μ.μ.     Μετάβαση στην Πάργα

 13:30 -  16:00 μ.μ.     Περιήγηση στην πόλη και γεύμα 

 16:00 μ.μ.                  Αναχώρηση από την Πάργα

 17:00 μ.μ.                   Άφιξη στην Πρέβεζα

17:00 - 19:00 μ.μ.      Τακτοποίηση στα δωμάτια και παραμονή στο ξενοδοχείο

19:00 – 22:00 μ.μ.      Περιήγηση στην πόλη και φαγητό.

22:00 μ.μ.                    Επιστροφή & διαμονή στο ξενοδοχείο.

Δευτέρα 29-02-2016

8:30 – 9:30 π.μ.        Επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Νικόπολης στην Πρέβεζα                 

                                     Ξενάγηση στον χώρο και αναχώρηση για Κ.Π.Ε. Φιλιππιάδας.         

10.00  π.μ.                 Άφιξη στο Κ.Π.Ε. Φιλιππιάδας.

10.00-11.00 π.μ.      Εξέλιξη του προγράμματος στο χώρο του Κ.Π.Ε.

11:00 – 11:10 π.μ.   Μετάβαση με το λεωφορείο στον σταθμό του Λούρου – 

                                    Νερόμυλου Αγίου Γεωργίου                                  

11.10-13:00 μ.μ.      Δραστηριότητες στο πεδίο

13.00-14:00  μ.μ.     Επιστροφή στο Κ.Π.Ε. και παρουσίαση εργασιών

                                    Κριτική – Συζήτηση

14:00 - 15:30 μ.μ.     Αναχώρηση από το Κ.Π.Ε. το Μέτσοβο. Άφιξη στο Μέτσοβο.

15:30 -17:00 μ.μ.     Περιήγηση στην περιοχή του Μετσόβου και φαγητό.

17:00 μ.μ.                 Αναχώρηση για Θεσσαλονίκη

21:00 μ.μ.                 Άφιξη  στη Θεσσαλονίκη  στο 3ο Γυμνάσιο Σταυρούπολης .

Έξω από τα Μάλγαρα συναντούμε τον απόηχο των μπλόκο των τρακτέρ που ταλαιπώρησαν τους οδηγούς και ταξιδιώτες για ~ένα μήνα. 

 Η ξεναγός μας η κ. Δέσποινα  επικοινωνιακή,  πολυμαθής και με  πολύ καλή διάθεση να μας μεταφέρει όλες τις γνώσεις της,  προσαρμοσμένες σε μαθητική ξενάγηση και ενημέρωση. Έτσι μαθαίνουμε κάποιες πληροφορίες για το "Γ.Α.Λ.Α."(τα αρχικά των τεσσάρων ποταμών : Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας & Αλιάκμωνας). Ο Γαλλικός ποταμός που πηγάζει από τα Κρούσια όρη στο Κιλκίς, πήρε το όνομά του από τα Γαλλικά στρατεύματα που στο 1ο Παγκόσμιο πόλεμο είχαν στρατοπεδεύσει εδώ. Ονομάζεται και Εχεδώρος επειδή  το πολύτιμο υλικό που υπήρχε στα νερά του ποταμού, ο χρυσός, σηματοδοτεί και την εκμετάλλευσή του, που άρχισε πιθανότατα κατά τη μέση γεωμετρική εποχή, όπως συνάγεται από τις σημαντικές ποσότητες εισηγμένης γεωμετρικής κεραμικής από την Αττική και την Εύβοια κατά τον 9ο αι. π.Χ. Η επείσακτη αυτή κεραμική (στην Αγχίαλο, σε τάφους του νεκροταφείου της Σίνδου) οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι οι νότιοι Έλληνες αντάλλασσαν τα πολύτιμα αγγεία τους με τον χρυσό του Εχεδώρου. 

Καθώς κινούμαστε στην εθνική οδό βλέπουμε στα αριστερά μας στο βάθος τον Θερμαϊκό κόλπο και στα δεξιά μας τον κάμπο της Θεσσαλονίκης που τον διασχίζει ο Αξιός ποταμός. ΑΞΟΣ σημαίνει  Δασώδης ενώ η σλάβικη ονομασία του είναι Βαρδάσκα (ο άνεμος της Θεσσαλονίκης ονομάζεται Βαρδάρης, είναι ο άνεμος που φέρνει η κοιλάδα του Αξιού).

Ο ποταμός Αξιός με συνολικό μήκος 380 χλμ είναι από τους μεγαλύτερους ποταμούς των Βαλκανίων (δεύτερος μεγαλύτερος μετά τον Έβρο). Πηγάζει στο όρος Σάρος του Κοσσυφοπέδιου (σύνορα Σερβίας ΠΓΔΜ) και αφού διασχίσει την κοιλάδα των Σκοπίων και την Κεντρική Μακεδονία, εκβάλλει στο Θερμαϊκό κόλπο. Τα τελευταία 75 χλμ της κοίτης του διασχίζουν ελληνικό έδαφος. Η περιοχή του Δέλτα Αξιού ανήκει στους  Υγρότοπους Διεθνούς Σημασίας.Οι όχθες του ποταμού περιβάλλονται από δάση με λεύκες, οξιές και πλατάνια, ενώ όσο πλησιάζουμε στις εκβολές κυριαρχούν τα αλμυρίκια και οι θάμνοι. Στο δέλτα του Αξιού εκτρέφονται περίπου 60 νεροβούβαλοι και 50 περίπου άλογα ζουν ελεύθερα στην περιοχή. Τα δάση του Αξιού φιλοξενούν λύκους, τσακάλια, αγριόγατες, βίδρες κ.α.

Ανταμώνουμε στη συνέχεια τον Λουδία ποταμό που είναι το μοναδικό ποτάμι στη Μακεδονία που μετατρέπεται σε πλωτό όταν χρειαστεί.  Έχει μήκος 37 χλμ.. Οι φυσικές πηγές του βρίσκονται στο Βέρμιο και το Πάικο και εκβάλλει στον Θερμαϊκό κόλπο.
Ο υγρότοπος έχει μεγάλη αξία για την ευρύτερη περιοχή, δίνει  τη δυνατότητα για περιβαλλοντική έρευνα και εκπαίδευση. Και όπως διατείνονται οι επιστήμονες ρυθμίζει το μικροκλίμα, βοηθάει στον έλεγχο των πλημμυρών και διατηρεί μία υψηλή βιολογική ποικιλία. Λόγω των ιδανικών συνθηκών για προπόνηση που επικρατούν εκεί, χρησιμοποιείται ως χώρος για κωπηλασία από το 1980 και για κανό-καγιάκ από το 1988. 

Όσον αφορά το ποτάμι Αλιάκμονα οι πληροφορίες είναι  οι παρακάτω: το όνομα Αλιάκμονας είναι σύνθετο και προέρχεται από το άλς (άλας, θάλασσα) και από το ακμών (αμόνι),  από την μορφή του άκμονα που παίρνει ο παταμός εκεί που χύνεται. Ο Αλιάκμονας είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας, βρίσκεται ολόκληρος σε ελληνικό έδαφος. Έχει μήκος 297 χιλιόμετρα. Περνά από αρκετούς νομούς της Μακεδονίας (Καστοριάς, Γρεβενών, Κοζάνης, Ημαθίας), πριν εκβάλει στο Θερμαϊκό Κόλπο, σχηματίζοντας ένα δέλτα που φιλοξενεί σημαντικούς βιοτόπους & φτάνει  ~ τα 40.000 στρέμματα. 

Σχετικά με το νομό Κοζάνης και τον ατμοηλεκτρικό σταθμό ενημερωνόμαστε ότι στο εξωτερικό οι λιγνιτικοί σταθμοί έχουν μετατραπεί σε Μουσεία ενώ στη χώρα μας επιμένουμε να τα λειτουργούμε σε βάρος του περιβάλλοντος. Μία εναλλακτική πρόταση γαι την οικονομική απασχόληση των ανθρώπων της περιοχής θα μπορούσε να είναι η προώθηση του Κρόκου Κοζάνης.
Περνώντας έξω από τα Γρεβενά ακούμε την ιστορία για τον καλόγερο .  Η μητέρα του Αλή που ήθελε να δει τον γιο της Σουλτάνο ρωτώντας τον Κοσμά τον Αιτωλό πήρε την εξής προφητεία από αυτόν:«Και στην Πόλιν θα πάει, μα με κόκκινα γένεια!», και εννοούσε ότι αποκεφαλισμένος  από τον Σουλτάνο θα έμπαινε στην Πόλη.

Από το 2007 η πόλη των Γρεβενών έχει ανακηρυχτεί η "πόλη των Μανιταριών". Ευδοκιμεί εδώ επίσης και η τρούφα, αντίστοιχα στο εξωτερικό είναι η πόλη της Τοσκάνης.

Στη συνέχεια του ταξιδιού μας συναντούμε τα τούνελ.

 

Τα τούνελ στην Ελλάδα είναι τα πιο σύγχρονα της Ευρώπης επειδή κτίστηκαν μετά το 2005 και αφού είχε προηγηθεί στο τούνελ του Μον Μπλαν,  που βρίσκεται στα ιταλογαλλικά σύνορα, το τραγικό δυστύχημα στις 24 Μαρτίου 1999 όταν έπιασε φωτιά ένα διερχόμενο φορτηγό που κουβαλούσε τρόφιμα, κυρίως αλεύρι και μαργαρίνη. Ο οδηγός εγκατέλειψε το φορτηγό στις φλόγες με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 39 άνθρωποι από τα διερχόμενα αυτοκίνητα λόγω ασφυξίας.Μετά το τραγικό δυστύχημα το τούνελ έκλεισε για τρία χρόνια προκειμένου να ανακατασκευαστεί με  πιο αυστηρές προδιαγραφές. Με αυτές τις αυστηρές προδιαγραφές κτίστηκαν τα ελληνικά τούνελ που διαθέτουν ένα εκτεταμένο δίκτυο έκτακτης ανάγκης με συναγερμούς, τηλέφωνα και κάμερες ασφαλείας αλλά και ειδικούς αισθητήρες καπνού κ.λ.π. Το μεγαλύτερο τούνελ στην Ελλάδα είναι αυτό του Μαβίλη ή αλλιώς του Δρίσκου που έχει μήκος 4600 μ . Ονομάστηκε έτσι διότι στη μάχη του Δρίσκου στις 28 Νοεμβρίου του 1912, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων,  ο Λορέντζος Μαβίλης, Επτανήσιος λυρικός ποιητής, και συνθέτης σκακιστικών προβλημάτων, συμμετέχοντας ως εθελοντής στο σώμα των Γαριβαλδινών πέφτει ηρωικά μαχόμενος κατά των Τούρκων στο βουνό Δρίσκος της Ηπείρου.

 Στα δεξιά του τούνελ Δρίσκου βλέπουμε την λίμνη Παμβώτιδα και στο βάθος του ορίζοντα την πόλη των Ιωαννίνων.

 


 













 Συνέχεια έχει η γέφυρα του Άραχθου που είναι η μεγαλύτερη κρεμαστή γέφυρα στην Εγνατία οδό με συνολικό μήκος να ξεπερνά το 1 χιλιόμετρο (1036 μ.). Εδώ γίνεται η διασταύρωση με τον ποταμό Αώο.

 Μια άλλη ιστορία που μαθαίνουμε είναι σχετική με τους κατοίκους της Άρτας και των Ιωαννίνων. Λέγεται ότι οι κάτοικοι των Ιωαννίνων πίστευαν ότι η σελήνη είχε μαγικές ιδιότητες και όπως αυτή καθρεφτίζονταν στη λίμνη τους, θέλοντας να την πιάσουν, χρησιμοποιούσαν τα παγούρια τους ώστε να αδειάσουν το νερό της λίμνης και να πιάσουν το φεγγάρι.
Έτσι ονομάστηκαν, από τους κατοίκους της Άρτας, "παγουράδες"  οι Γιαννιώτες.
Τα Ιωάννινα πήραν το όνομά τους από το  βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου που υπήρχε εδώ την εποχή του  Ιουστινιανού.
Ο Βοειδομάτης ποταμός, παραπόταμος του Αώου,  έχει σταθερή θερμοκρασία 5 C όλο το χρόνο και είναι από τα λίγα ποτάμια που έχει πόσιμο νερό.



~12.30 το μεσημέρι φθάνουμε στο χωριό Μεσοπόταμος έξω από το Νεκρομαντείο.

 

Το πιο φημισμένο νεκρομαντείο του αρχαίου ελληνικού κόσμου, το αρχαίο Νεκρομαντείο του Αχέροντα,  χτισμένο στην κορυφή ενός λόφου, βρίσκεται στο χωριό Μεσοπόταμος, του Νομού Πρεβέζης,  στο σημείο όπου ενώνονται τα ποτάμια του Άδη, ο Αχέροντας με τον Κωκυτό και τον Πυριφλεγέθοντα, στις βορειοδυτικές όχθες της Αχερουσίας Λίμνης. Στις αρχαίες πηγές η τοποθεσία της Αχερουσίας λίμνης περιγράφεται ως το σημείο κατάβασης των νεκρών στον Άδη. Στο νεκρομαντείο πήγαιναν οι πιστοί για να συναντήσουν τις ψυχές των νεκρών, που μετά την απελευθέρωσή τους από το σώμα αποκτούσαν την ικανότητα να προβλέπουν το μέλλον.
Καταλυτικός για τη μαντεία ήταν ο ρόλος των ιερέων, οι οποίοι επεδίωκαν συζητήσεις με τους επισκέπτες για να γνωρίσουν τις προθέσεις τους και να δώσουν τις ανάλογες απαντήσεις, καθώς και η ιεροτελεστία που ακολουθούνταν. Υπέβαλαν τους επισκέπτες σε ψυχολογικές και σωματικές δοκιμασίες είτε με τη δαιδαλώδη, επιβλητική κατασκευή του μαντείου και τις σκοτεινές γεμάτες υγρασία αίθουσες είτε με δίαιτα και με τη βοήθεια κυάμων που μασούσαν ώστε να θολώνουν το μυαλό τους και να εξάπτουν τη φαντασία τους.
Οι ψυχές θεωρούνταν άυλες σαν σκιές. Τα "είδωλα" των ψυχών τα ανέβαζαν οι ιερείς με σιδερένιους μοχλούς από την υπόγεια αίθουσα. Στο τέλος οι πιστοί αποχωρούσαν από άλλη έξοδο ώστε να μην έρθουν σε επαφή με τους επόμενους επισκέπτες εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη μυστικότητα. Η οποιαδήποτε μαρτυρία του χρησμού αποτελούσε βλασφημία και οδηγούσε ακόμα και σε θάνατο.
Η ετυμηγορία της λέξης Αχέροντα προκύπτει είτε από την λέξη: Άχος που σημαίνει θλίψη είτε από την λέξη Αχός που σημαίνει θόρυβος - φασαρία, από τη ροή του ποταμού αλλά και από το θρήνο των ανθρώπων.
Μιαμιση ώρα μετά βρισκόμαστε στη Πάργα γνωστή ως η "Μύκονος της Ηπείρου".

 

                                         

Η αναζήτηση γεύματος φάνηκε πως δεν ήταν και τόσο εύκολη υπόθεση επειδή τα ταβερνάκια στην πόλη ήταν κλειστά (ανοίγουν λίγο πριν  το Πάσχα ). Χρειάστηκε να κάνουμε μερικές παραπάνω βόλτες για αναζήτηση τροφής!

Η λέξη Πρέβεζα με αλβανική προέλευση δηλώνει το πέρασμα των Αλβανών ως το λιμάνι, ενώ με ιταλική προέλευση δηλώνεται ως Πρεβεζιόνε και σημαίνει ανεφοδιασμός.
Ο βραδυνός μας περίπατος στην πόλη μας φέρνει κοντά στο ρολόι (ηλιακό ),
 και στην αρχιτεκτονική διαφόρων ρυθμών και εποχών που περίτεχνα συνδυάζονται στα κτήρια .

 

 

 Τα πλακάκια στο κτήριο της Εθνικής Τράπεζας δηλώνουν μουσουλμανική επιρροή.
Το ταβερνάκι που μας φιλοξένησε στην βραδυνή μας έξοδο ήταν από τα ελάχιστα που μπορούσαν να δεχτούν στο χώρο τους 40 άτομα. Τα περισσότερα στην Πρέβεζα έχουν μικρό χώρο και λίγα τραπέζια οπότε υποδέχονται λίγους θαμώνες.

Στην επιστροφή μας προς το ξενοδοχείο είδαμε το σπίτι στο οποίο έζησε για 32 μόνο  μέρες ο ποιητής μας Καριωτάκης, πριν αυτοκτονήσει.

 

Ξύπνημα στις 7:00 π.μ.. Πρωινό  στην τραπεζαρία του ξενοδοχείου

 

 

 και μετά αναχώρηση για το σύγχρονο μουσείο της Νικόπολης (εγκαινιάστηκε το 2009)

 Οι λεπτομέρειες τονίζουν την αισθητική του ξενοδοχείου :

Η Νικόπολη (πόλη της νίκης), χτίστηκε κατ’ εντολήν του αυτοκράτορα Αύγουστου Οκταβιανού (ή Οκτάβιου), πρώτου αυτοκράτορα της Ρώμης, για να τιμήσει τους θεούς, κυρίως τον " Άκτιο Απόλλωνα" ή, όπως λένε άλλοι, τον Ποσειδώνα (θεός της θάλασσας) και τον Άρη (θεός του πολέμου) για τη νίκη που του έδωσαν κατά του Μάρκου Αντωνίου και της Κλεοπάτρας στη μεγάλη Ναυμαχία του Ακτίου, το 31 π.Χ. Η ναυμαχία ήταν συνέπεια του εμφύλιου πόλεμου ανάμεσα στον Γάιο Οκτάβιο και τον Μάρκο Αντώνιο, που διεκδικούσαν, μετά τη δολοφονία του Καίσαρα, την εξουσία στο απέραντο κράτος της Ρώμης.

Η ναυμαχία του Ακτίου, είναι ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός που καθόρισε τις τύχες των λαών γύρω από τη Μεσόγειο τους επόμενους αιώνες και έκρινε την πορεία του λεγόμενου Δυτικού κόσμου.

Μετά την Ναυμαχία του Ακτίου κα την αυτοκτονία του Μάρκου Αντωνίου και της Κλεοπάτρας, τελευταίας βασίλισσας των Πτολεμαίων της Αιγύπτου, επήλθε το τέλος της Ελληνιστικής Εποχής και η αρχή της Ρωμαϊκής περιόδου και φυσικά η πλήρης επικράτηση του Αύγουστου Οκταβιανού. 

Για να συνοικίσει τη Νικόπολη ο Αυτοκράτωρ Αύγουστος Οκταβιανός, μετέφερε από παντού (προφανώς διά της βίας) κατοίκους παλιών πόλων κατεστραμμένων ή και άλλων που εξακολουθούσαν να υπάρχουν: Αρχαία Εφύρα, Αρχαία Καλυδών, Αμφιλοχικόν `Αργος, Αμβρακία, Ανακτόριον, Κεκροπία, Αλυζία, Όρραον, Κασσώπη, Πανδοσία, Βουχέτιον, από Κόρινθο, γενικά από Ήπειρο, Αιτολοακαρνανία, Λευκάδα αλλά και Ιταλία ακόμα, κλπ. 

Η Νικόπολη κοσμήθηκε από τον ιδρυτή της με μεγαλοπρεπή κτήρια δημόσιου χαρακτήρα, όπως θέατρο, ωδείο, στάδιο, γυμνάσιο, υδραγωγείο, νυμφαίο. θέρμες, στην κατασκευή των οποίων σημαντική ήταν και η συμβολή του Ηρώδη Α', βασιλιά της Ιουδαίας, που ήθελε με αυτόν τον τρόπο να εκφράσει τη φιλία κα συμπάθειά του προς τον Οκταβιανό. Η πολεοδομική οργάνωση της πόλης, τα επιβλητικά δημόσια κτήρια, τα τεχνικά έργα και οι υποδομές της, την ενέταξαν ανάμεσα στα μεγάλα αστικά κέντρα της ρωμαϊκής αυτικρατορίας , που συνδύαζαν την κλασσική και ελληνιστική παράδοση με τις καινοτομίες της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικήςκαι τεχνολογίας.

Οι λίγες φωτογραφίες που ακολουθούν τραβήχτηκαν με άδεια από την φύλακα του μουσείου και χωρίς τη χρήση φλας.

Η προτομή του Οκτάβιου και πίσω του στρατηγού του Αγρύπα.

Τα κιονόκρανα Δωρικού ρυθμού στα αριστερά της εικόνας και Κορινθιακού ρυθμού στα δεξιά της

και το κιανόκρανο με σταυρό που δηλώνει  τον Ιωνικό ρυθμό

αποτελούν ευρύματα από τις υποδομές  της  ρωμαικής πόλης,  την μετάβασή της στην παλαιοχριστιανική πόλη και την μετατροπή της σε  θρησκευτικό κέντρο. Στην παλαιοχριστιανική εποχή οι ναοί ονομάζονται βασιλικές και δεν υπάρχουν άγιοι να κοσμούν το εσωτερικό τους. Τα ονόματα των βασιλικών αυτών δεν είναι ονόματα αγίων αλλά οι βασιλικές ονομάζονται ως Αγάπης, Δύναμης, Σοφίας κ.λ.π.

Η θεά Αθηνά που όμως εδώ αναφέρεται ως η θεά Μινέρβα. Οι Ρωμαίοι άλλαξαν το όνομα της θεάς διατηρώντας τη μορφή της. Το κράνος στο κεφάλι με τα  τα μαλλιά να φαίνονται είναι Κορινθιακού τύπου ενώ η πιέτα στο φόρεμα είναι Δωρικού τύπου.

Το ίδιο και με τον θεό Ερμή που εδώ αναφέρεται ως ο θεός Μερκούριος.

Στο αγγείο αυτό φαίνεται η κάλυψη του κάτω  στρώματος με θέματα από την παλαιοχριστιανική εποχή.

Στην αίθουσα του μουσείου  "Γένεση και πορεία της πόλης" το μαρμάρινο άγαλμα λιονταριού πιθανολογείται ως επιτύμβιου μνημείου (2ου μισού 4ου αιώνα π.Χ.). Γενικά το άγαλμα του λιονταριού αποτελεί σύμβολο τάφου βασιλιά ενώ η σφίγγα τάφου γυναίκας ανώτερου κοινωνικού επιπέδου.

Στην αίθουσα του μουσείου "Ζωή στην πόλη" παίρνουμε την πληροφορία από την ξεναγό μας ότι, από την κατάσταση στην οποία βρίσκουν τα Πυθάρια στις ανασκαφές, έχουν και την εικόνα για το ποιες ήταν οι συνθήκες τερματισμού της κοινωνικής ζωής στην πόλη. 

Έτσι σε περίπτωση σεισμού  τα πυθάρια παραμένουν γεμάτα με προϊόντα. Αντίθετα η περίπτωση πολέμου αφήνει τα πυθάρια  άδεια ενώ εκείνη της πυρκαγιάς δίνει πυθάρια με καμμένα προϊόντα.

Στην πορεία μας στο Κ.Π.Ε. Φιλιππιάδας περνάμε έξω από τον αρχαιολογικό χώρο της Νικόπολης. 

Βέβαια οι μαθητές, μετά το βραδυνό τους ξενύχτι στα δωμάτια του ξενοδοχείου (μια συνήθεια σχεδόν όλων τω μαθητών ανά την Ελλάδα),  προτιμούν να κοιμηθούν στο λεωφορείο και ελάχιστοι απο αυτούς απολαμβάνουν την ιστορική αυτή διαδρομή.

                                        
 Φθάνοντας στο Κ.Π.Ε. Φιλιππιάδας πληροφορούμαστε ότι αρχικά ο χώρος δημιουργήθηκε και λειτούργησε ως παιδούπολη. Επειδή είναι επίκαιρο το θέμα με τις εικόνες των προσφυγόπουλων από την Συρία, παραθέτω όλο το κείμενο όπως το βρήκα στην σελίδα του Κ.Π.Ε. Φιλιππιάδας.

Οι Παιδουπόλεις της Ελλάδας

«Οι επιστημονικές μελέτες που έχουν γίνει για την ίδρυση των Παιδουπόλεων της Ελλάδας, ως σήμερα,  είναι ελάχιστες.

Πρόκειται για ένα σημαντικό ιστορικό θέμα, με ευρύτατες κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις. Οι καταστροφές του πολέμου αλλά και ο εμφύλιος πόλεμος, οδήγησαν την ελληνική ύπαιθρο σε μια τραγική κατάσταση η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ανθρωπιστική κρίση. Από το Φθινόπωρο του 1947 αυτό που επιδείνωσε ιδιαίτερα την κατάσταση στην επαρχία ήταν η μετακίνηση περίπου 500.000 ανθρώπων από τα ορεινά χωριά στα αστικά κέντρα όπου και παρατηρείται να συνωστίζονται σε πρόχειρα καταλύματα κάτω από φοβερές συνθήκες.

Η ελληνική κυβέρνηση τότε ονόμασε τους ανθρώπους αυτούς συμμοριόπληκτους, υπονοώντας ότι είχαν διωχτεί τα παιδιά τους από τους αντάρτες, ωστόσο, αρκετοί από τους πρόσφυγες αυτούς δεν είχαν φύγει από τον φόβο των ανταρτών αλλά τους είχε απομακρύνει με το ζόρι ο ελληνικός στρατός, προκειμένου να στερήσει από τους αντάρτες την υποστήριξη του τοπικού πληθυσμού. Περίπου οι μισοί από τους πρόσφυγες ήταν παιδιά (340.000).

Τον Ιούνιο του 1947, ξεκίνησε από την βασίλισσα Φρειδερίκη πανελλήνιος έρανος για την κάλυψη των αναγκών του προσφυγικού πληθυσμού με κεντρικό στοιχείο αυτής της δομής τη δημιουργία παιδοπόλεων σε ασφαλείς περιοχές. Ο αρχικός στόχος των παιδουπόλεων ήταν η παροχή προσωρινού καταφυγίου για τα ορφανά και εγκαταλειμμένα παιδιά από μη ασφαλείς περιοχές. Στις παιδουπόλεις επίσης ερχόταν παιδιά που οι γονείς τους υπηρετούσαν στον κυβερνητικό στρατό ή ήταν φυλακισμένοι ως πολιτικοί κρατούμενοι από την ελληνική κυβέρνηση. Η πρώτη παιδόπολη λειτούργησε τον Ιούνιο του 1947 και ήταν στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης. Συνολικά, αυτή την εποχή λειτούργησαν 51 παιδουπόλεις σε όλη την Ελλάδα, όπου βρήκαν περίθαλψη 18.000 περίπου παιδιά ηλικίας 4 έως 16 ετών. Βασικός στόχος των παιδουπόλεων ήταν η φροντίδα των ανήλικων θυμάτων του εμφυλίου αλλά στο πρόγραμμα του εράνου η ανθρωπιστική και πολιτική διάσταση ήταν εξαρχής άρρηκτα συνδεδεμένη».

‘‘Απόσπασμα από την εισήγηση της καθηγήτριας Ιστορίας Αρχαιολογίας Παν/μίου Θεσσαλίας κας Βαν Μπούσχοτεν, στην Ημερίδα του ΚΠΕ Φιλιππιάδας: «Η Ιστορία της Παιδόπολης Ζηρού μέσα από μαρτυρίες»’’.

«Η Παιδόπολη Ζηρού»

Η Παιδόπολη Ζηρού λειτούργησε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 1948. Κατασκευαστής της παιδόπολης Ζηρού ήταν ο Ελβετός Ροδόλφος Φένινγκερ (ο οποίος έμεινε για το σκοπό αυτό στην Ελλάδα από το τέλος του 1945 έως το 1949). Το 1950 οι περισσότερες παιδουπόλεις έκλεισαν και η πλειοψηφία των παιδιών γύρισε στα χωριά τους. Από τον επαναπατρισμό όμως αποκλείστηκαν 2.000 παιδιά που ήταν ορφανά και από τους δύο γονείς ή παιδιά που οι γονείς τους ήταν αριστεροί και βρίσκονταν είτε στο εξωτερικό είτε στη φυλακή. Έμειναν ανοιχτές 12 παιδουπόλεις σε όλη την Ελλάδα ανάμεσα σε αυτές του Ωραιοκάστρου, του Βόλου, της Λάρισας, του Ζηρού και της Καβάλας.

(Στοιχεία από την Ημερίδα του ΚΠΕ Φιλιππιάδας «Η Ιστορία της Παιδόπολης Ζηρού μέσα από μαρτυρίες» 9 Ιουνίου 2013).

 

 





 Μας υποδέχονται στο κέντρο οι:

Νάστου Μαριάννα                           Υπεύθυνη ΚΠΕ

Χαριτοπούλου Μαρία                     Αναπληρώτρια Υπεύθυνη ΚΠΕ

και τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας του Κ.Π.Ε.:

Σταυροπούλου Παρασκευή,   Σκαμνέλος Χρήστος  και  Μπάσιος Δημήτριος .                     

Στην αίθουσα  πολλαπλών χρήσεων του Κ.Π.Ε. γίνεται η ενημέρωση των μαθητών.
Αρχικά δηλώνεται ότι η αίθουσα είναι ένα είδος βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής επειδή έχει ανοίγματα (παράθυρα) στον Νότιο τείχο ενώ στο Βόρειο τμήμα της αίθουσας υπάρχουν δύο πολύ μικρά ανοίγματα καλυμμένα με κουρτίνες. Επίσης γίνεται ο ορισμός και διαχωρισμός των ανανεώσιμων και μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Ανανεώσιμες ή ήπιες μορφές ενέργειας (ΑΠΕ) χαρακτηρίζονται οι μορφές ενέργειας, τις οποίες η φύση ανανεώνει συνεχώς, δεν εξαντλούνται, αποδίδουν ενέργεια σε βάθος χρόνου και επαρκούν για τις ανάγκες του πλανήτη. Είναι "καθαρές" μορφές ενέργειας, φιλικές στο περιβάλλον, δεν αποδεσμεύουν υδρογονάνθρακες, διοξείδιο του άνθρακα ή τοξικά και ραδιενεργά απόβλητα.
Μη ανανεώσιμες πηγές χαρακτηρίζονται οι πηγές οι οποίες δεν αναπληρώνονται ή αναπληρώνονται εξαιρετικά αργά, συναντώνται σε συγκεκριμένες ποσότητες και κάποια στιγμή θα εξαντληθούν. Τέτοιες μορφές είναι το πετρέλαιο, ο άνθρακας, ο λιγνίτης, το φυσικό αέριο αλλιώς γνωστά και ως ορυκτά καύσιμα.

Ειδικά γαι τα φωτοβολταϊκά θα συμπλήρωνα στα πλεοεκτήματα και κάποια μειονεκτήματα:
                     

                      

 

 

Επειδή δεν φαίνεται καλά η διαφάνεια που φωτογραφήθηκε στο Κ.Π.Ε., παραθέτω δική μου διαφάνεια σχετικά με τις ανεμογεννήτριες:
                           

                     και φυσικά η χρήση μέσου μαζικής μεταφοράς αντί για το αυτοκίνητο διότι:

Ακολούθησε η ώρα του κολατσιού, προσφορά στους μαθητές από το Κ.Π.Ε.

και στη συνέχεια οι μαθητές χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες των δέκα ατόμων ώστε κυκλικά να παρακολούθήσουν τα τέσσερα διαφορετικά εργαστήρια και να κατανοήσουν πλέον βιωματικά τις έννοιες της φυσικής που τους δόθηκαν.

Στο πρώτο εργαστήριο έχουμε δύο πηνία με διαφορετικό πλήθος περιελήξεων (300 σπείρες το 1ο και 1200 το 2ο) , δύο μαγνήτες και ένα πολύμετρο γαι τη μέτρηση της τάσης.

 Το πείραμα έχει ως εξής: ο μαθητής κινεί τον ένα μαγνήτη μέσα στο 1ο πηνίο και η ένδειξη στο πολύμετρο είναι πολύ μικρή. Μικρή παραμένει  η ένδειξη και με την προσθήκη του 2ου μαγνήτη.
Αντίθετα η κίνηση του ενός και πολύ περισσότερο και του 2ου μαγνήτη στο πηνίο με τις 1200 περιελήξεις δίνει την μεγάλη ένδειξη στο πολύμετρο δηλώντας ότι μεταβάλλεται πολύ η τάση. Αυτό συμβαίνει επειδή η τάση που παράγεται  είναι ανάλογη της ταχύτητας μεταβολής της μαγνητικής ροής. Το φαινόμενο  αυτό έχει εφαρμογή στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όπως στις ανεμογεννήτριες και στους υδροηλεκτρικούς σταθμούς.

                                                            

 

Το 2ο πείραμα, αντίστοιχο με το 1ο , αφορούσε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας  με ένα  λαμπήρα να ανάβει ως απόδειξη παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.

 

 

  Το 3ο πείραμα αφορούσε την λειτουργία φωτοβολταικού πάνελ  και το 4ο τη λειτουργία ανεμογεννήτριας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τον ήλιο και τον άνεμο αντίστοιχα.

                                         


 



     

                                

 

Εφαρμογή κίνησης ανεμιστήρα και ποδηλάτου με τη βοήθεια φωτοβολταϊκού:

Η ενημέρωση στο χώρο του Κ.Π.Ε. ολοκληρώνεται με ένα παιχνίδι ρόλων και ερωτήσεων
Μία μαθήτρια, διαβάζοντας τις ερωτήσεις από ένα φύλλο εργασίας, προτρέπει τους μαθητές να δείξουν την καρτέλα που έχουν στα χέρια τους, εφόσον αφορά αυτούς η απάντηση στην ερώτηση που έχει τεθεί.

 

 

 

 

 

Αφήνοντας πίσω μας το φιλόξενο Κ.Π.Ε. οδηγούμαστε σε κοντινή απόσταση στο χώρο του υδροηλεκτρικού σταθμού του Λούρου όπου παρακολουθούμε την μετατροπή της κινητικής ενέργειας του νερού σε ηλεκτρική και τη μεταφορά της ενέργειας, μέσω του  δικτύου, στους καταναλωτές.

Εκεί τρεις μαθήτριες παίρνουν συνέντευξη από τον τεχνικό του σταθμού και πληροφορούμαστε ότι το φράγμα και η τεχνική λίμνη κατασκευάστηκαν το 1954 μετά από 4 χρόνια εργασιών. Από τότε ο σταθμός λειτουργεί ασταμάτητα. Αρχικά η λίμνη καταλάμβανε χώρο 300 στρεμμάτων αλλά σήμερα περιορίζεται στα 150 στρέμματα. Η ενέργεια που παράγεται εξαρτάται από τις συνθήκες του σταθμού αλλά και της εποχής του χρόνου και πάντα διοχετεύεται στο δίκτυο στην πρώτη μορφή αποθήκευσης.. Προκειμένου να αποφύγουμε το υδραυλικό πλήγμα ο πύργος εκτόνωσης βρίσκεται 200μ βόρεια του σταθμού και έχει υψόμετρο ~ 74μ .

 

Οι γεννήτριες είναι αυτές με το σκούρο πράσινο χρώμα ενώ οι υδροστρόβιλοι με το πιο ανοικτό χρώμα. Το νερό από τον πύργο εκτόνωσης διακλαδίζεται σε τρεις αγωγούς και στη συνέχεια μπαίνει στο υδροηλεκτρικό σταθμό στις τρεις γεννήτριες. Με τους τρεις υδροστρόβιλους μετατρέπεται η κινητική ενέργεια του νερού σε ηλεκτρική και έτσι δημιουργείται το ρεύμα που διχετεύεται στο δίκτυο .

 

                                            Ο πύργος εκτόνωσης είναι σε ψηλό σημείο.

Με το λεωφορείο οδηγούμαστε στο φράγμα του Λούρου.

 Αριστερά το Ρωμαϊκό υδραγωγείο. Το νερό έφθανε έως τη Νικόπολη.

                             

 Το νερό των πηγών του Αγίου Γεωργίου έχει παροχή ~4.000 m3 και υδρεύει 3 νομούς: Πρέβεζας, Άρτας & Λευκάδας.
Επομένως ανακεφαλαιώνοντας:
Το νερό των πηγών του Αγίου Γεωργίου χύνεται στον Λούρο ποταμό, δημιουργείται το φράγμα, φθάνει στον πύργο εκτόνωσης μέσα από έναν αγωγό. Εκεί διακλαδίζεται σε τρεις αγωγούς και τελικά εισέρχεται στον υδροηλεκτρικό σταθμό, μετατρέπεται η κινητική ενέργεια του νερού σε ηλεκτρική ενέργεια και διοχετεύεται στο δίκτυο των καταναλωτών.

                                     

                                         

 

Τελευταίος μας σταθμός το Μέτσοβο, ορεινή κωμόπολη του νομού Ιωαννίνων  με ~3500 κατοίκους. Σύμφωνα με μία άποψη η λέξη Μέτσοβο προέρχεται από τα σλαβικά «μέτσκα» (αρκούδα) και «όβο» (χωριό). Σύμβολο του Μέτσοβου είναι η αρκούδα. Η πινακοθήκη είναι δωρεά του Ε.Αβέρωφ όπως επίσης και κάποια τυροκομεία. Στο Μέτσοβο λειτουργεί σχολή για την παρασκευή τυροκομικών.

 Οι Τοσίτσας και Στουρνάρας ήταν ευεργέτες του Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Το Μέτσοβο είναι παραδοσιακός οικισμός. Εδώ υπάρχουν πολλά αρχοντικά που διαχωρίζονται από τα άλλα σπίτια από το  γεγονός ότι είχαν πηγάδι και αποθήκες μέσα στο χώρο του σπιτιού.Οι κρεβατοκάμαρες ήταν στον 1ο όροφο ενώ στο ισόγειο ήταν ο στάβλος. Με αυτόν τον τρόπο εξασφάλιζαν τη θέρμανση του πάνω ορόφου από τα χνώτα των ζώων.