Παρασκευή 20 Αυγούστου 2010

Πράσινη συμφωνία στο Γιασούνι

«Μια μεγάλη ιδέα από μια μικρή χώρα». Με αυτή την κεντρική ιδέα, όπως εκφράστηκε διά στόματος του προέδρου Ραφαέλ Κορέα, το Εκουαδόρ υπέγραψε πρόσφατα μια πρωτοποριακή συμφωνία με τον ΟΗΕ που προβλέπει τη μη εξόρυξη πετρελαίου σε προστατευόμενη περιοχή της χώρας, με αντάλλαγμα την οικονομική ενίσχυση εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας.
Ο αντιπρόεδρος του Εκουαδόρ σε μια συμβολική χειρονομία προς τους Ινδιάνους. 

Το Γιασούνι, μια έκταση 10.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, έχει ανακηρυχθεί εθνικό πάρκο και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους βιότοπους στον πλανήτη. Φιλοξενεί 596 είδη πουλιών, 150 είδη αμφιβίων, 655 είδη δέντρων και εκατοντάδες χιλιάδες είδη εντόμων. Στο Γιασούνι ζουν και δυο φυλές ιθαγενών, οι Ταγκαέρι και οι Ταρομεμάν. Γι' αυτούς έχει δημιουργηθεί μια ειδική ζώνη διαβίωσης στην οποία απαγορεύεται η πρόσβαση.
Παράλληλα όμως, στο υπέδαφός του υπάρχει πετρέλαιο, το οποίο αποτελεί το βασικό εξαγώγιμο είδος του Εκουαδόρ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, πρόκεται για τουλάχιστον 900 εκατ. βαρέλια, τα οποία αποτελούν το 20% του συνόλου των πετρελαϊκών αποθεμάτων της χώρας και η εκμετάλλευσή τους θα είχε ζωτική σημασία για την οικονομία. Οχι όμως και για το περιβάλλον. Στο Εκουαδόρ, η ανεξέλεγκτη δραστηριότητα της Chevron/Texaco προκάλεσε στο παρελθόν εκτεταμένη οικολογική καταστροφή και οι κάτοικοι έχουν ξεκινήσει δικαστικό αγώνα κατά της αμερικανικής πολυεθνικής.
Σε μια εποχή που κορυφώνεται η αγωνία για την καταστροφή του περιβάλλοντος, ο πρόεδρος Κορέα λανσάρισε πριν από τρία χρόνια την πρωτοβουλία «Γιασούνι - δολάρια αντί για πετρέλαιο» ζητώντας από τη Δύση να ενισχύσει μια αναπτυσσόμενη χώρα όπως το Εκουαδόρ, να προστατεύσει το οικοσύστημά της, χωρίς παράλληλα να στερηθεί την οικονομική πρόοδο. Το διακύβευμα, εξάλλου, ξεπερνούσε κατά πολύ τα σύνορα του Εκουαδόρ: επρόκειτο για τη σωτηρία του Αμαζονίου, του «πνεύμονα του πλανήτη», ο οποίος δέχεται απανωτά πλήγματα.
Η πρωτοβουλία αρχικά έγινε δεκτή με ενδιαφέρον, το οποίο όμως στη συνέχεια ατόνησε. Στις αρχές του χρόνου μάλιστα φάνηκε ότι το πρόγραμμα Γιασούνι θα ναυαγούσε, όταν παραιτήθηκε σύσσωμη η αρμόδια τεχνική ομάδα. Η κυβέρνηση, ωστόσο, δεν το έβαλε κάτω. Εξακολούθησε να υποστηρίζει το σχέδιο και να ζητάει έξωθεν βοήθεια, ακόμα και από το Ιράν. Στη συνέχεια, φαίνεται πως η περίπτωση της πετρελαιοκηλίδας της ΒΡ, η οποία έχει προκαλέσει ίσως τη χειρότερη οικολογική καταστροφή στην ιστορία των ΗΠΑ, έδωσε νέα ώθηση στα σχέδια του προέδρου Κορέα, με αποτέλεσμα την υπογραφή της συμφωνία με τον ΟΗΕ στις αρχές Αυγούστου.
Το Εκουαδόρ δεσμεύεται να μην αγγίξει για μία δεκαετία τα κοιτάσματα του Γιασούνι, λαμβάνοντας ως αποζημίωση 3,6 δισ. δολάρια, το μισό του ποσού που θα κέρδιζε από την εκμετάλλευση του πετρελαίου. Αυτά τα χρήματα θα τα επενδύσει σε έρευνα, τεχνολογία, πράσινες μορφές ενέργειας, αναδάσωση και κοινωνικά προγράμματα.
Στο πρόγραμμα, εκτός από κράτη, καλούνται επίσης να συμμετάσχουν επιχειρήσεις και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Προς το παρόν όμως, αν και αρκετές χώρες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, ανάμεσά τους η Ισπανία, η Νορβηγία, η Ιταλία, η Ολλανδία και οι ΗΠΑ, μόνο η Γερμανία έχει δώσει συγκεκριμένη δέσμευση για το ποσό των 60 εκατ. ευρώ ετησίως.
Εικάζεται ότι το παράδειγμα του Εκουαδόρ θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες με πλούσιο υπέδαφος και ευαίσθητο οικοσύστημα όπως η Νιγηρία, το Βιετνάμ ή η Γουατεμάλα. Γεγονός είναι ότι, όπως είχε δηλώσει πριν από μερικά χρόνια ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα, όταν κατηγορήθηκε ότι η χώρα του δεν κάνει αρκετά για να προστατεύσει τονΑμαζόνιο, «αν ο Αμαζόνιος είναι ο πνεύμονας του πλανήτη, η σωτηρία του δεν μπορεί να είναι υπόθεση μιας μόνο χώρας». Τώρα, ο συνάδελφος και γείτονάς του Ραφαέλ Κορέα στο Εκουαδόρ δείχνει το δρόμο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.